Jakie są aktualne zasady sprzedaży produktów żywnościowych w szkołach? Kompendium wiedzy (Część II)

Z tego artykułu dowiesz się:

Jakie są aktualne zasady sprzedaży produktów żywnościowych w szkołach?

Na szczęście po pierwszym roku, w którym sklepiki szkolne musiały w trybie przyśpieszonym dostosować się do nowych wymogów, w 2016 przepisy zostały znowelizowane. Głos środowiska sklepików szkolnych i rodziców został częściowo wysłuchany, i nowe rozporządzenie sklepikowe okazało się mniej restrykcyjne. Oczywiście nadal jest bardzo wymagające i znacznie ogranicza sprzedaż w szkolnych sklepikach, co znacznie utrudnia prowadzenie biznesu sklepikowego. Na szczęście nowe rozporządzenie Ministra Zdrowia zostało zasadniczo skrócone i bardzo uproszczone. Oczywiście cel rozporządzenia został utrzymany. Wspieranie budowania zdrowszych nawyków żywieniowych dzieci i młodzieży od najmłodszych lat jest bardzo ważne w obliczu plagi otyłości już wśród najmłodszych.

Przede wszystkim przepisy z 2016 nakazują korzystanie z produktów przeznaczonych do spożycia i zgodnych z normami żywieniowymi w grupie wiekowej dzieci młodszych i starszych oraz młodzieży. Jedzenie dopuszczone do sprzedaży w jednostkach oświatowych musi spełniać normy żywienia dzieci. Legendarne solniczki mogły wyjść z podziemia i wrócić na szkolne stołówki. Nie trzeba było ograniczać słodzenia tylko do miodu, a solenia do soli sodowo-potasowej. Ustawa sklepikowa wciąż utrzymała restrykcyjne ograniczenia co do ilości użycia soli, cukru i tłuszczów w produktach serwowanych w szkole. Rozporządzenie narzuciło również wymagania, aby śniadanie, obiad, kolacja czy podwieczorek, zawierały odpowiednie dla pory dnia i roku produkty z następujących grup:

produkty zbożowe czy ziemniaki,
warzywa lub owoce,
mleko lub produkty mleczne,
mięso, ryby,
jaja,
orzechy,
nasiona roślin strączkowych i innych
tłuszcze.

Nadal utrzymany jest bezwzględny zakaz używania koncentratów spożywczych do przygotowania wszelkich potraw, zup czy sosów. Ten zakaz nie obowiązuje jedynie w stosunku do koncentratów z naturalnych składników. W ciągu pięciu dni roboczych w szkole dozwolone są tylko dwie porcje potraw smażonych. Co do smażenia też obowiązują obostrzenia. Do smażenia musi być w dalszym ciągu używany olej rafinowany roślinny o odpowiedniej zawartości kwasów jednonienasyconych (powyżej 50%) oraz kwasów wielonienasyconych (poniżej 40%). Napoje serwowane na stołówkach i w sklepikach szkolnych przygotowane na miejscu mogą być słodzone, ale zawartość cukrów nie może przekroczyć 10 g cukrów w 250 ml. Jeśli chodzi o stołówki szkolne to dodatkowo wprowadzono następujące wymagania

co najmniej dwóch porcji mleka lub produktów mlecznych,
w każdym posiłku co najmniej jednej porcji z grupy warzyw lub owoców, mięso, jaja, orzechy, nasiona roślin strączkowych,
co najmniej jednej porcji zbożowych produktów w podstawowych trzech posiłkach, czyli śniadaniu, obiedzie oraz kolacji.
ponadto raz w tygodniu musi być podawana ryba,
żywienie całodzienne powinno obejmować pięć porcji warzyw lub owoców.

Jaką żywność mogą kupować uczniowie w sklepikach szkolnych?

W szkolnych sklepikach uczniowie mogą kupić pieczywo zarówno białe jak i pełnoziarniste, pieczywo półcukiernicze i cukiernicze, jednak zakazane jest jakiekolwiek pieczywo z ciasta głęboko mrożonego. Na ciasto półcukiernicze i cukiernicze nałożone są dodatkowe obostrzenia. Aby zostać dopuszczone do sprzedaży w jednostkach oświaty musi ono zawierać jednak mniej niż 15g cukru, mniej niż 10 g tłuszczu i mniej niż 1 g soli na 100g lub na 100ml. Takie same ograniczenia dotyczą napojów zastępujących mleko, zbożowych produktów śniadaniowych i innych zbożowych produktów dostępnych w sklepikach. Restrykcyjne wymagania dotyczą również produktów mlecznych, które nie mogą mieć przekroczonej zawartości tłuszczu ponad 10g, soli ponad 1g, a cukru więcej niż 13,5g na 100g i 100ml. Te ograniczenia nie dotyczą mleka.

Najbardziej popularne pozycje, które mogą znaleźć się w ofercie sklepików to:

kanapki,
sałatki, surówki,
mleko,
warzywa, owoce,
owocowe, warzywne i owocowo-warzywne soki, musy, przeciery i koktajle z dodatkiem produktów mlecznych lub ich odpowiedników bez dodatku cukru i substancji słodzących.
woda mineralna, źródlana i stołowa,
napoje bez cukru i substancji słodzących,
bezcukrowe gumy do żucia
gorzką czekoladę o zawartości min 70% miazgi kakaowej
suszone warzywa i owoce oraz nasiona bez dodatku cukrów, substancji słodzących i soli,
napoje przygotowywane na miejscu takie jak kawa, herbata czy kakao, pod warunkiem, że nie zawierają więcej niż 10 g cukrów w 250 ml produktu co odpowiada około dwóm łyżeczkom cukru na jedną szklankę.

Warto zwrócić uwagę, że nowe rozporządzenie sklepikowe dała możliwość rozszerzenia oferty produktów spożywczych oferowanych w sklepikach szkolnych Wprowadzenie ostatniej, 20 kategorii o nazwie inne pozwoliło na rozszerzenie asortymentu sklepikowego z zastrzeżeniem, że żywność ta spełnia wymagania rozporządzenia. Pozwolono zatem na oferowanie innych wyrobów pod warunkiem, że zawierają mniej niż 15g cukru, mniej niż 10 g tłuszczu i mniej niż 1 g soli na 100g lub 100ml produktu. Ciekawym przykładem produktu z kategorii inne są niektóre lody.